Wit, licht, donker, rood, zwart, sinds de Oudheid zijn er allerlei kleuren bier om onze smaakpapillen te strelen! Het is een palet aan mogelijkheden waarvan je zou denken dat ze zijn voorbehouden aan de multinationals, maar in de verscholen bierbrouwerijen in de Franse Champagne-Ardenne zien we deze biersoorten opnieuw verschijnen…


Bier is één van de oudste universele dranken. Het ontstond ongeveer 4 000 jaar voor Christus. We weten niet precies hoe, maar waarschijnlijk ontdekten Sumerische nomaden het toevallig in Mesopotamië, een streek die we tegenwoordig kennen als Irak. Sedertdien wordt het overal ter wereld gedronken. Al duizenden jaren is het een populaire drank, zelfs in de Franse regio Champagne-Ardenne met de ruim 350 bierbrouwerijen die er aan het begin van de 20e eeuw nog waren. In deze regio, die vooral bekend is voor haar lekkere champagne kan je sedert korte tijd ook genieten van nieuwe, lekkere ambachtelijke biertjes.

In de vorige eeuw werd er inderdaad veel meer bier gedronken dan tegenwoordig, want de gemiddelde consumptie per inwoner van Frankrijk per jaar werd geschat op 900 liter, tegen nauwelijks 30 liter nu! Aan het begin van de 20e eeuw werd de Ardennen uitgeroepen als het belangrijkste bierproducerende
departement van Frankrijk, met zo’n 230 brouwerijen. Daar kwam een einde aan door de beide Wereldoorlogen, de opkomst van de industrie en de technologische vernieuwingen, waardoor grotere fabrieken nodig waren, die te kostbaar en te groot waren voor de dorpse infrastructuren.

De grootste brouwerij uit de regio, La Grande Brasserie Ardennaise, stopte in 1970, waarmee er een eind kwam aan een lange traditie van dorpsbrouwerijen die van vader op zoon werd overgedragen. In 1905 waren er in de Marne nog zo’n zestig brouwerijen over, waarvan er in 1985, na de sluiting van La Comète in Châlons-en-Champagne, niet één meer was overgebleven.

Een recente opleving

In de afgelopen jaren vatte een groep bierliefhebbers het nogal stoutmoedige plan op om de traditie van het ambachtelijk bierbrouwen, die in de regio van vader op zoon werd overgedragen, nieuw leven in te blazen. Water van goede kwaliteit, mout, hop en heel veel werk en doorzettingsvermogen: meer was er niet nodig voor het doen terugkeren van ambachtelijke brouwerijen in Champagne-Ardenne, waarvan er inmiddels ongeveer vijftien verrezen zijn. Ardwen is één van deze brouwerijen die in 2006 is ontstaan. 

“Onze bieren werden met talloze medailles bekroond op de Landbouwbeurs in Parijs. Het was een prachtig initiatief, maar ook een ongelofelijke uitdaging, en we zijn er trots op dat we die hebben waargemaakt” zegt Laurent Jubert, president-directeur van de Groupe Ardwen. De bieren van Ardwen hebben karakter en worden gemaakt van een combinatie van zeer zorgvuldig geselecteerde malt en hop en kristalhelder water van een plaatselijke, buitengewoon zuivere bron. In dit traditionele bier zit dus het DNA van de Ardennen zelf. Traditionele bieren moet je qua smaak leren kennen: ze zijn rijk van smaak, subtiel en elegant. Omdat ze zo lekker zijn is het een goede start voor bierliefhebbers om de meer speciale bieren te leren kennen, zoals de ‘Woinic’.

De streek heeft inderdaad veel troeven waardoor deze eeuwenoude biertraditie kon herleven. Zo is de Aube bijvoorbeeld nog altijd een belangrijke graanschuur, er is zelfs een mouterij van internationaal formaat. Door de bodemgesteldheid en het klimaat – door de zon en de hoeveelheid neerslag – is de regio heel geschikt voor de teelt van gerst, één van de voornaamste bestanddelen van bier.